توسط : قطاب یکی از شیرینی‌های خوشمزه و معروف ایرانی است که به‌ویژه در شهر یزد طرفداران زیادی دارد. این دسر سنتی ایرانی نه تنها در مناسبت‌های خاص مانند نوروز و عیدها، بلکه در مهمانی‌ها و پذیرایی‌های خانگی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. طرز تهیه قطاب بسیار ساده است و می‌توان آن را به‌راحتی در خانه درست کرد و از طعم بی‌نظیر آن لذت برد.
اگر به دنبال دستور تهیه یک شیرینی خوشمزه و سنتی هستید، قطاب خانگی می‌تواند انتخاب عالی‌ای باشد. این شیرینی با مغزهای مختلفی مانند پسته، بادام یا گردو تهیه میشود و علاوه بر طعم دلپذیر، با پودر قند تزیین شده و ظاهری زیبا پیدا می‌کند. اگر علاقه‌مند به تهیه شیرینی‌های ایرانی مانند باقلاوا استانبولی یا شیرینی مافین نیز هستید، قطاب می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای شما باشد.
در این مقاله از مجله بانوی امروز ، طرز تهیه قطاب خانگی خوشمزه را گام به گام به شما آموزش خواهیم داد تا بتوانید این دسر سنتی را در خانه تهیه کرده و از طعم لذیذ آن در کنار خانواده یا مهمانان خود لذت ببرید. همچنین، نکات طلایی برای تهیه قطاب نرم و ترد، همراه با دستوراتی برای تهیه انواع مختلف قطاب، از جمله قطاب با مغز گردو و پسته، آورده خواهد شد. پس با ما همراه باشید تا به شما نشان دهیم چگونه قطاب درست کنیم که هم خوشمزه باشد و هم از نظر ظاهری بی‌نظیر!
قطاب یکی از شیرینی های سنتی و معروف شهر یزد است. این دسر خوشمزه در یزد به‌ویژه در مناسبت‌های خاص مانند نوروز و جشن‌ها بسیار محبوب است. قطاب در این شهر به‌طور خاص با مغز پسته، بادام یا گردو و پوشش پودر قند تهیه میشود و به‌عنوان یکی از شیرینی‌های ویژه این منطقه شناخته میشود. اگرچه قطاب در سایر مناطق ایران نیز تهیه میشود، اما شهرت و اصالت آن به یزد برمی‌گردد. برای تهیه قطاب، مواد اولیه باید دقیقاً طبق دستور تهیه انتخاب شوند تا قطاب خوشمزه و تردی حاصل شود. در اینجا لیست مواد لازم برای تهیه قطاب خانگی همراه با توضیحات آن‌ها آورده شده است. این مواد اصلی برای تهیه قطاب خانگی هستند. بسته به سلیقه شخصی، می‌توان از مغزهای مختلف یا طعم‌دهنده‌های متنوعی مانند دارچین و شکر برای تهیه مغز قطاب استفاده کرد. در ادامه، طرز تهیه قطاب با استفاده از این مواد را به صورت گام به گام خواهید آموخت. برای تهیه قطاب خانگی خوشمزه، باید مراحل مختلف را به‌دقت انجام دهید تا قطاب‌هایی ترد و خوشمزه داشته باشید. در اینجا طرز تهیه قطاب به‌صورت گام به گام توضیح داده میشود تا جای هیچ سوالی باقی نماند. هر مرحله به‌طور دقیق و با توضیحات کامل آمده است. مواد لازم: آرد سفید روغن یا کره شکر پودر قند پسته/بادام/گردو (مغز دلخواه) زعفران گلاب پودر هل تخم‌مرغ توضیحات: در این مرحله، همه مواد اولیه را به اندازه لازم آماده کنید. برای مغز قطاب، می‌توانید از پسته، بادام یا گردو استفاده کنید. اگر می‌خواهید قطاب را به شکل سنتی یزدی تهیه کنید، استفاده از پسته و بادام رایج است. مواد مورد نیاز: آرد سفید کره یا روغن زعفران (برای رنگ‌دهی) گلاب پودر هل تخم‌مرغ شکر طرز تهیه خمیر: ابتدا آرد سفید را در یک کاسه بزرگ الک کنید تا از هرگونه ناخالصی و گلوله‌های آردی پاک شود. کره یا روغن را به‌آرامی در یک قابلمه ذوب کنید. اگر از کره استفاده می‌کنید، طعم بهتری به قطاب می‌دهد. سپس کره ذوب‌شده را به آرد اضافه کنید و به‌آرامی با دست مخلوط کنید تا به‌صورت پودر نرم و لطیفی درآید. تخم‌مرغ را در کاسه‌ای جداگانه بشکنید و به مخلوط آرد و کره اضافه کنید. مواد را خوب ورز دهید تا خمیر یکدستی به‌دست آید. سپس زعفران حل‌شده و گلاب را به خمیر اضافه کنید و دوباره ورز دهید تا همه مواد به‌خوبی با هم ترکیب شوند. پودر هل را هم اضافه کنید و مواد را تا زمانی که خمیر به‌طور کامل یکدست و نرم شود، ورز دهید. اگر خمیر خیلی سفت بود، می‌توانید کمی آب ولرم اضافه کنید تا به قوام مناسب برسد. مواد مورد نیاز: پسته یا بادام یا گردو (مغز دلخواه) شکر پودر هل (اختیاری) گلاب طرز تهیه مغز قطاب: ابتدا مغزها (پسته، بادام، گردو) را خوب خرد کنید. می‌توانید از مخلوطی از این مغزها استفاده کنید یا فقط از یک نوع مغز مانند پسته بهره ببرید. سپس مغزهای خرد شده را در یک کاسه قرار دهید و شکر و پودر هل (اختیاری) را به آن اضافه کنید. برای عطر و طعم بهتر، مقداری گلاب به مخلوط اضافه کنید. این مخلوط را خوب هم بزنید تا تمام مواد با هم ترکیب شوند و یک مغز خوشمزه برای داخل قطاب آماده شود. طرز تهیه: پس از آماده شدن خمیر، مقداری از آن را بردارید و آن را به‌صورت دایره‌ای به اندازه یک گردو باز کنید. داخل هر دایره از خمیر، مقداری از مخلوط مغز قطاب (پسته، بادام یا گردو) قرار دهید. پس از قرار دادن مغز در داخل خمیر، دو طرف خمیر را به هم بچسبانید و به‌صورت نیم‌دایره‌ای شکل دهید. اطراف قطاب را با دقت فشار دهید تا خوب بسته شود و مغز از داخل آن بیرون نزند. در این مرحله، می‌توانید برای اطمینان از بسته‌شدن خمیر، از چنگال یا ابزار مشابه برای فشار دادن لبه‌های قطاب استفاده کنید. مواد مورد نیاز: روغن مناسب برای سرخ کردن طرز تهیه سرخ کردن قطاب: یک قابلمه یا تابه بزرگ را با روغن پر کنید. روغن باید به‌اندازه‌ای باشد که قطاب‌ها در آن غوطه‌ور شوند. روغن را روی حرارت متوسط تا زیاد گرم کنید. برای بررسی دمای روغن، می‌توانید یک تکه کوچک از خمیر را به روغن بیندازید. اگر بلافاصله به سطح روغن رسید و شروع به سرخ شدن کرد، دمای روغن مناسب است. قطاب‌ها را به‌آرامی در روغن داغ بیندازید و اجازه دهید هر طرف آن‌ها به مدت 2 تا 3 دقیقه سرخ شود تا رنگ طلایی و ترد پیدا کنند. قطاب‌ها را از روغن خارج کرده و روی دستمال کاغذی قرار دهید تا روغن اضافی آن‌ها جذب شود. مواد مورد نیاز: پودر قند طرز تهیه تزئین قطاب: پس از سرخ شدن قطاب‌ها، آن‌ها را در یک ظرف بزرگ بریزید. پودر قند را به‌طور یکنواخت روی قطاب‌ها الک کنید. می‌توانید قطاب‌ها را با کمی پسته خرد شده یا گل محمدی تزئین کنید تا ظاهر زیبا و دلپذیری پیدا کنند. برای تهیه قطاب، بهترین گزینه استفاده از آرد سفید (آرد معمولی) است. آرد سفید با پروتئین کم‌تر نسبت به آرد کامل یا دیگر انواع آرد، باعث میشود که خمیر قطاب نرم و لطیف شود و در نتیجه قطاب‌هایی ترد و سبک به‌دست آید. در انتخاب آرد برای قطاب، باید دقت کنید که: آرد معمولی که برای شیرینی‌پزی استفاده میشود، گزینه‌ای عالی است. آرد مخصوص کیک یا آرد قنادی نیز برای تهیه قطاب مناسب است، زیرا این آردها ترکیب خاصی دارند که باعث نرمی بیشتر خمیر و تردی قطاب میشود. استفاده از آرد گندم سفید برای تهیه خمیر قطاب باعث میشود تا نتیجه نهایی شیرینی خوشمزه و بافتی مناسب داشته باشد. برای تهیه قطاب، بهترین روغن برای استفاده روغن مایع است که به راحتی در دمای بالا می‌تواند قطاب‌ها را سرخ کند و نتیجه‌ای ترد و خوشمزه به‌دست دهد. در اینجا چند گزینه مناسب برای روغن‌زنی قطاب آورده شده است: توضیحات: روغن آفتابگردان یکی از روغن‌های پرکاربرد در تهیه شیرینی‌ها و دسرهاست. این روغن به‌خوبی در دمای بالا مقاوم است و باعث سرخ شدن یکنواخت قطاب‌ها میشود. مزایا: طعم خنثی دارد و به شیرینی قطاب اثر منفی نمی‌گذارد. توضیحات: روغن کنولا یکی دیگر از گزینه‌های عالی برای سرخ کردن قطاب است. این روغن دارای طعم ملایم است و می‌تواند به‌خوبی قطاب‌ها را ترد و سبک کند. مزایا: نسبت به سایر روغن‌ها کالری کمتری دارد و برای افرادی که به دنبال روغن سالم‌تر هستند، گزینه مناسبی است. توضیحات: اگر می‌خواهید طعمی خاص‌تر به قطاب بدهید، می‌توانید از روغن زیتون استفاده کنید، اما باید دقت کنید که طعم روغن زیتون ممکن است بر طعم شیرینی تأثیر بگذارد. مزایا: روغن زیتون یک گزینه سالم‌تر است، اما به دلیل طعم مشخص خود ممکن است با طعم شیرینی‌های سنتی مانند قطاب تطابق نداشته باشد. توضیحات: در صورتی که می‌خواهید طعم قطاب‌ها غنی‌تر و کره‌ای‌تر شود، می‌توانید از کره به‌جای روغن مایع استفاده کنید. ترکیب کره با روغن مایع هم می‌تواند گزینه‌ای عالی برای تهیه خمیر قطاب باشد. مزایا: طعم خوشمزه و کره‌ای به قطاب‌ها می‌دهد، اما چون کره به دمای بالا حساس است، پیشنهاد میشود مقدار کمی از آن به همراه روغن مایع استفاده کنید. خشک شدن قطاب می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که در اینجا مهم‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم: اگر خمیر قطاب را بیش از حد ورز دهید، پروتئین‌های موجود در آرد (گلیوتن) بیشتر از حد فعال می‌شوند و باعث سفت شدن خمیر میشود. این امر می‌تواند منجر به قطاب‌های خشک و سفت پس از پخت شود. راه‌حل: خمیر قطاب را به اندازه کافی ورز دهید، اما دقت کنید که بیش از حد ورز نکنید. وقتی خمیر نرم و یکدست شد، آن را کنار بگذارید تا استراحت کند. اگر از آرد قوی یا آردهایی که برای تهیه نان استفاده میشود، به جای آرد مخصوص شیرینی‌پزی استفاده کنید، نتیجه‌اش خمیر سفت‌تر و قطاب‌های خشک خواهد بود. راه‌حل: برای تهیه قطاب، از آرد سفید معمولی یا آرد مخصوص شیرینی‌پزی استفاده کنید که پروتئین کمتری دارد و باعث نرمی خمیر و تردی قطاب میشود. اگر نسبت روغن، کره، یا گلاب به آرد کم باشد، خمیر قطاب به اندازه کافی نرم و لطیف نمی‌شود و قطاب پس از سرخ شدن خشک میشود. راه‌حل: حتماً از نسبت صحیح مواد اولیه استفاده کنید. اگر احساس کردید خمیر بیش از حد سفت است، می‌توانید کمی آب ولرم به آن اضافه کنید. اگر روغن برای سرخ کردن قطاب خیلی داغ یا خیلی سرد باشد، قطاب به‌درستی سرخ نمی‌شود. اگر روغن داغ باشد، قطاب سریعاً بیرون می‌آید و داخل آن نپخته می‌ماند، و اگر روغن سرد باشد، قطاب در روغن زیاد می‌ماند و خشک و روغنی میشود. راه‌حل: روغن را به دمای متوسط تا بالا برسانید، به طوری که وقتی یک تکه کوچک از خمیر را در روغن بیندازید، بلافاصله شروع به سرخ شدن کند. اگر قطاب‌ها در روغن بیش از حد بمانند، به دلیل تماس طولانی با روغن، خشک می‌شوند. راه‌حل: قطاب‌ها را فقط برای چند دقیقه سرخ کنید (تقریباً ۲ تا ۳ دقیقه برای هر طرف) تا به رنگ طلایی و ترد برسند. قطاب‌های تازه پس از پخت باید در جای خشک و خنک نگهداری شوند. اگر قطاب‌ها در معرض هوای گرم و مرطوب قرار بگیرند، احتمال خشک شدن آن‌ها افزایش می‌یابد. راه‌حل: پس از سرخ کردن، قطاب‌ها را در یک ظرف دربسته یا کیسه پلاستیکی قرار دهید تا رطوبت در آن‌ها حفظ شود و خشک نشوند. اگر مغز قطاب به اندازه کافی مرطوب نباشد یا مواد مغزی مانند گلاب، پودر هل یا گروه میوه‌ها برای مرطوب نگه‌داشتن مغز قطاب استفاده نشده باشد، ممکن است مغز خشک شود و قطاب طعم و بافت خشک پیدا کند. راه‌حل: در مغز قطاب از مواد مرطوب کننده مانند گلاب و شکر بیشتر استفاده کنید. این مواد می‌توانند به حفظ رطوبت کمک کنند. سفت شدن قطاب می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که در ادامه دلایل رایج آن را با توضیحات تکمیلی آورده‌ام: توضیح: اگر خمیر قطاب بیش از حد ورز داده شود، پروتئین‌های آرد (گلیوتن) فعال می‌شوند و باعث سفت شدن خمیر میشود. راه‌حل: خمیر را تنها تا جایی ورز دهید که یکدست و نرم شود و از ورز دادن زیاد خودداری کنید. توضیح: استفاده از آرد با پروتئین بالا مانند آرد نان می‌تواند باعث سفت شدن خمیر قطاب شود. راه‌حل: برای تهیه قطاب از آرد شیرینی‌پزی یا آرد سفید معمولی استفاده کنید که پروتئین کمتری دارد و باعث نرمی خمیر میشود. توضیح: اگر مقدار روغن یا کره در خمیر قطاب کم باشد، خمیر خشک شده و پس از سرخ شدن سفت میشود. راه‌حل: مقدار کافی روغن یا کره برای نرم کردن خمیر اضافه کنید. این مواد به لطافت و نرمی قطاب کمک می‌کنند. توضیح: اگر روغن خیلی داغ یا خیلی سرد باشد، قطاب‌ها به‌درستی سرخ نمی‌شوند. در دمای بالا، خمیر سریعاً می‌سوزد و خشک میشود و در دمای پایین، قطاب‌ها بیش از حد در روغن می‌مانند و سفت می‌شوند. راه‌حل: روغن را در دمای متوسط (حدود ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد) نگه دارید و از داغ یا سرد بودن آن خودداری کنید. قطاب در روغن ممکن است کف کند به دلیل وجود رطوبت اضافی در خمیر یا درون مغز قطاب باشد. زمانی که رطوبت در خمیر یا مواد داخلی قطاب به روغن برخورد می‌کند، باعث ایجاد بخار و حباب‌های هوا میشود که به شکل کف در روغن ظاهر میشود. این مشکل معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که خمیر به‌درستی ورز داده نشده یا مغز قطاب مرطوب بیش از حد است. همچنین، استفاده از روغن با دمای بسیار بالا یا پایین می‌تواند باعث تغییرات ناخواسته در فرآیند سرخ شدن و ایجاد کف شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید اطمینان حاصل کنید که خمیر قطاب خشک و یکنواخت است و روغن در دمای مناسب قرار دارد.قطاب برای کدام شهر است
مواد لازم برای تهیه قطاب
ماده اصلی
توضیحات
آرد سفید
برای تهیه خمیر قطاب استفاده میشود. آرد باید تازه و باکیفیت باشد.
روغن یا کره
برای درست کردن خمیر و سرخ کردن قطاب استفاده میشود. کره طعم بهتری به قطاب می‌دهد.
شکر
برای شیرین کردن خمیر و مغز قطاب.
پودر قند
برای تزئین قطاب پس از سرخ کردن و افزایش طعم شیرینی.
پسته/بادام/گردو
مغز قطاب که بسته به سلیقه می‌تواند پسته، بادام یا گردو باشد.
زعفران
برای رنگ و طعم‌دهی به خمیر قطاب.
گلاب
برای عطر دادن به خمیر و مغز قطاب.
پودر هل
برای طعم‌دهی و ایجاد عطری دلپذیر در قطاب.
تخم‌مرغ
برای چسباندن خمیر قطاب و ایجاد روکش طلایی هنگام سرخ کردن.
طرز تهیه قطاب
1. آماده‌سازی مواد اولیه
2. تهیه خمیر قطاب
3. تهیه مغز قطاب
4. پوشاندن و فرم‌دهی خمیر قطاب
5. سرخ کردن قطاب
6. تزئین قطاب
برای قطاب از چه اردی استفاده کنیم
برای قطاب از چه روغنی استفاده کنیم
1. روغن مایع نباتی (روغن آفتابگردان)
2. روغن کنولا
3. روغن زیتون (در صورت تمایل به طعم خاص)
4. روغن کره
چرا قطاب خشک میشود
1. خمیر بیش از حد ورز داده شده
2. استفاده از آرد نامناسب
3. نسبت نامناسب مواد اولیه
4. سرخ کردن در روغن داغ یا خیلی سرد
5. زمان سرخ کردن زیاد
6. نگهداری نادرست قطاب
7. نبود مواد مرطوب در مغز قطاب
چرا قطاب سفت میشه
1. ورز دادن بیش از حد خمیر
2. استفاده از آرد نامناسب
3. استفاده از روغن کم
4. دمای روغن زیاد یا کم
چرا قطاب در روغن کف میکنه
