توسط : اگر به دنیای رنگارنگ آشپزی علاقه مند باشید، حتماً اسم لازانیا بارها به گوشتان خورده است؛ غذایی اصیل از دل سرزمین ایتالیا که این روزها جای خودش را در سفره‌های ایرانی هم باز کرده. طرز تهیه لازانیا ممکن است در نگاه اول کمی پیچیده به نظر برسد، اما وقتی طعم بی‌نظیر آن را بچشید، متوجه می‌شوید که هر لحظه از آماده‌سازی اش ارزش دارد. ترکیبی از ورقه های نرم پاستا، گوشت چرخ کرده، سس غلیظ و پنیر کش‌دار، تجربه‌ای لذیذ از غذا های خارجی را برایتان رقم می‌زند؛ آن هم در خانه‌ی خودتان!
در این آموزش، گام‌به‌گام با شما همراه هستیم تا طرز تهیه لازانیا را بدون فر یاد بگیرید. اگر به آشپزی بین المللی علاقه دارید، حتماً نگاهی هم به دستور پخت غذاهایی مانند پاستا، پیتزا و دیگر غذاهای ملل بیندازید تا سفره‌ای به سبک جهانی بچینید. حالا وقت آن رسیده که با عشق آشپزی کنیم و یکی از محبوب ترین غذاهای دنیا را در خانه بپزیم.
مواد لازم برای تهیه لازنیا:
مواد میانی (گوشت و سبزیجات):
-
گوشت چرخ‌کرده: ۳۰۰ گرم
-
پیاز متوسط: ۱ عدد (نگینی خرد شده)
-
رب گوجه‌فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
-
قارچ: ۲۰۰ گرم (ورقهای خرد شده – اختیاری)
-
فلفل دلمه‌ای رنگی: ۱ عدد (نگینی خرد شده – اختیاری)
-
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، پاپریکا، آویشن خشک: به میزان لازم
-
روغن مایع: ۲ قاشق غذاخوری
برای سس بشامل (سس سفید):
-
کره یا روغن: ۲ قاشق غذاخوری
-
آرد سفید: ۲ قاشق غذاخوری
-
شیر: ۲ لیوان
-
نمک، فلفل، جوز هندی (در صورت تمایل): کمی
سایر مواد:
-
ورق لازانیا: ۹ تا ۱۲ عدد (بسته به سایز تابه)
-
پنیر پیتزا: ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم (مخلوط موزارلا و چدار بهتره)
-
روغن برای چرب کردن تابه
طرز تهیه لازانیا بدون فر مرحله به مرحله:
مرحله اول: آماده کردن مواد میانی
-
تفت دادن پیاز:
داخل یک تابه کمی روغن بریز و پیازهای نگینی را تفت بده تا سبک و طلایی بشن. -
اضافه کردن گوشت:
گوشت چرخ‌کرده را اضافه کن و خوب تفت بده تا رنگش عوض بشه و آبش کشیده بشه. -
افزودن ادویه و رب:
رب گوجه‌فرنگی را اضافه کن و حدود ۱ دقیقه با گوشت تفت بده تا خامی رب گرفته بشه. سپس نمک، فلفل، زردچوبه، پاپریکا و آویشن بریز. -
اضافه کردن سبزیجات:
اگر از قارچ و فلفل دلمه‌ای استفاده می‌کنی، حالا وقتشه. قارچ را اضافه کن، کمی صبر کن تا آب بندازه و دوباره خشک بشه، بعد فلفل دلمه‌ای را بریز. چند دقیقه دیگه همه مواد را تفت بده و از روی حرارت بردار.
مرحله دوم: درست کردن سس بشامل
-
آرد و کره:
در یک قابلمه، کره را آب کن یا روغن بریز. آرد را اضافه کن و هم بزن تا بوی خامی آرد گرفته بشه (حدود ۲ تا ۳ دقیقه). -
افزودن شیر:
شیر را کم‌کم اضافه کن و با همزن دستی یا قاشق چوبی هم بزن تا گلوله نشه. بهتره شیر گرم باشه. -
ادویه‌دار کردن:
وقتی سس غلیظ شد، نمک، فلفل و در صورت تمایل کمی جوز هندی بریز. سس بشامل باید یکدست و غلیظ باشه. از روی حرارت بردار.
مرحله سوم: آماده‌سازی ورق لازانیا
اگر ورق لازانیای شما نیاز به پخت داره، اون‌ها رو ۵ تا ۷ دقیقه داخل آب جوش بپز تا نرم بشن. اگر از لازانیای “پیش‌پز” یا “آماده” استفاده می‌کنی، فقط در آب گرم قرار بده تا کمی انعطاف‌پذیر بشه.
مرحله چهارم: چیدن لازانیا در تابه
-
چرب کردن تابه:
تابه یا قابلمه بزرگ نچسبی رو انتخاب کن. کفش رو کمی چرب کن. بهتره از تابه‌ای استفاده کنی که درِ محکم داشته باشه. -
لایه اول:
مقدار کمی از سس بشامل را کف تابه بریز. یک لایه از ورق لازانیا بچین. -
لایه مواد:
مقداری از مواد گوشتی را بریز، روی آن کمی سس بشامل و کمی پنیر پیتزا بریز. -
تکرار لایه‌ها:
لایه به لایه ادامه بده: ورق لازانیا → مواد گوشت → سس بشامل → پنیر پیتزا. تا زمانی که مواد تموم بشه. -
لایه آخر:
روی آخرین ورق لازانیا فقط سس بشامل و پنیر پیتزا بریز تا کامل پوشانده بشه.
مرحله پنجم: پخت لازانیا بدون فر
-
پخت با حرارت ملایم:
تابه رو روی شعله پخش‌کن قرار بده. درِ تابه را ببند و با کم‌ترین حرارت ممکن حدود ۴۰ تا ۵۰ دقیقه اجازه بده لازانیا بپزه. -
چک کردن:
در انتهای پخت، پنیر باید کاملاً آب شده و سطح لازانیا کمی طلایی شده باشه. بخار باعث پخت لایه‌ها میشه. -
استراحت لازانیا:
لازانیا را بعد از خاموش کردن حرارت، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استراحت بده تا برش‌پذیر و منسجم بشه.
چه ظرفی برای لازانیا خوب است
انتخاب ظرف مناسب نقش مهمی در کیفیت پخت و شکل نهایی لازانیا دارد. اگر از فر استفاده می‌کنید، بهترین گزینه ظروف پیرکس (شیشه‌ای مقاوم به حرارت) یا ظروف سرامیکی مخصوص فر هستند؛ این ظروف حرارت را به‌طور یکنواخت منتقل می‌کنند و باعث می‌شوند لایه‌های لازانیا به‌خوبی بپزند و پنیر سطح آن طلایی شود. اگر فر در دسترس ندارید و می‌خواهید لازانیا را بدون فر درست کنید، تابه‌های نچسب با درب‌دار بهترین انتخاب هستند. بهتر است از تابه‌ای استفاده کنید که عمق کافی داشته باشد تا بتوانید چند لایه لازانیا را راحت بچینید و موقع پخت، بخار به‌خوبی در آن بچرخد. همچنین، استفاده از شعله‌پخش‌کن برای جلوگیری از سوختن لازانیا در پخت بدون فر توصیه می‌شود. به‌طور کلی، ظرفی که بتواند حرارت را یکنواخت منتقل کند، عمق مناسب داشته باشد و در برابر حرارت مقاوم باشد، برای پخت لازانیا ایده‌آل است.
چرا لازانیا خشک می‌شود؟
خشک شدن لازانیا معمولاً به دلیل کم بودن مقدار سس (مخصوصاً سس بشامل یا سس گوجه) در لایه‌ها یا طولانی بودن مدت پخت با حرارت بالا اتفاق می‌افتد. لازانیا یک غذای لایه‌ای است که برای حفظ بافت نرم و آبدار خود، نیاز به مقدار مناسبی از رطوبت دارد. اگر بین لایه‌ها سس کافی ریخته نشود، ورقه‌های لازانیا رطوبت لازم را جذب نمی‌کنند و خشک می‌مانند. همچنین، استفاده نکردن از درب هنگام پخت در روش بدون فر یا پخت طولانی‌مدت بدون فویل در فر باعث تبخیر بیش از حد رطوبت می‌شود. برای جلوگیری از خشک شدن لازانیا، بهتر است در هر لایه از ترکیب مواد گوشتی، سس و پنیر استفاده کرده و روی لازانیا را در طول پخت بپوشانید.
چرا لازانیا سفت می‌شود؟
سفت شدن لازانیا معمولاً به دلیل نپختن کامل ورقهای لازانیا یا پخت نادرست و ناکافی اتفاق می‌افتد. اگر از ورق لازانیای خام استفاده می‌کنید و سس به اندازه کافی مرطوب نباشد، ورقه‌ها در طول پخت نرم نمی‌شوند و سفت باقی می‌مانند. همچنین، استفاده از حرارت بالا برای زمان کوتاه یا پخت بدون بخار کافی در تابه باعث می‌شود لایه‌های لازانیا نرم نشده و در نتیجه بافت غذا سفت شود. یکی دیگر از دلایل سفت شدن، استفاده بیش از حد از پنیر در لایه‌ها و کم بودن رطوبت کلی مواد است. برای جلوگیری از این مشکل، مطمئن شوید ورقهای لازانیا قبل از چیدن کمی نرم شده‌اند (در آب داغ یا جوش)، از مقدار کافی سس استفاده کنید و زمان پخت را با حرارت ملایم تنظیم نمایید.
چرا لازانیا می‌چسبد؟
چسبیدن لازانیا معمولاً به دلایلی مانند چیدن مستقیم ورقه‌های لازانیا در ته ظرف بدون چرب کردن، استفاده نکردن از مقدار کافی سس، یا به‌کارگیری ورقه‌های خشک و خام بدون پیش‌پخت اتفاق می‌افتد. اگر کف ظرف چرب یا سس‌دار نباشد، اولین لایه ورق لازانیا مستقیماً با سطح داغ ظرف تماس پیدا کرده و می‌چسبد. همچنین اگر بین ورقه‌ها سس کافی نباشد، لایه‌ها به هم می‌چسبند و ظاهر غذا از بین می‌رود. برای جلوگیری از این مشکل، کف ظرف را با کمی روغن یا سس بپوشانید، از ورقهای لازانیای نیم‌پز یا پیش‌پز استفاده کنید، و بین لایه‌ها به اندازه کافی از سس بشامل یا سس گوشت استفاده کنید تا رطوبت حفظ شود.
چرا لازانیا شل می‌شود؟
شل شدن لازانیا اغلب به دلیل استفاده بیش از حد از سس‌های رقیق، نپختن کافی یا برش زدن بلافاصله بعد از پخت رخ می‌دهد. وقتی سس گوجه یا بشامل بیش از حد رقیق باشد، ورقهای لازانیا نمی‌توانند سفت و منسجم شوند و نتیجه نهایی حالتی آبکی و شل خواهد داشت. همچنین، اگر بعد از پخت، لازانیا را سریعاً برش بزنید، هنوز کاملاً منسجم نشده و لایه‌ها از هم می‌پاشند. برای جلوگیری از شل شدن، بهتر است سس‌ها را کمی غلیظ‌تر تهیه کنید، مدت زمان پخت را کامل رعایت کنید، و بعد از پایان پخت، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه اجازه دهید لازانیا استراحت کند تا لایه‌ها خود را بگیرند و بافت منسجم‌تری پیدا کند.
بهترین پنیر برای لازانیا چیست؟
پنیر یکی از مهم‌ترین اجزای لازانیاست که طعم، بافت و ظاهر آن را به‌طور چشمگیری تحت تأثیر قرار می‌دهد. بهترین ترکیب برای پنیر لازانیا معمولاً شامل پنیر موزارلا برای کش‌آمدن و حالت کشسان خوشایند، پنیر پارمزان برای عطر و طعم قوی و خوش‌نمک، و پنیر ریکوتا برای لطافت و کرمی شدن لایه‌هاست. موزارلا به عنوان پایه اصلی استفاده می‌شود و به راحتی ذوب می‌شود، پارمزان در لایه‌های میانی یا روی سطح باعث طعم‌دهی عمیق و برشته شدن بهتر می‌شود، و ریکوتا میان لایه‌ها حس لطافت ایجاد می‌کند. اگر به پنیرهای خارجی دسترسی ندارید، می‌توانید از پنیر پیتزا به‌عنوان جایگزینی مناسب استفاده کنید. برای داشتن یک لازانیای حرفه‌ای، استفاده از ترکیب چند پنیر با بافت‌ها و طعم‌های مختلف بهترین انتخاب است.
نکات خوشمزه شدن لازانیا
برای اینکه لازانیا خوش‌طعم و حرفه‌ای شود، رعایت چند نکته کلیدی ضروری است. اول از همه، استفاده از سس بشامل خانگی و غلیظ در کنار سس گوشت یا گوجه فرنگی طعم لایه‌ها را غنی و لطیف می‌کند. دوم، ادویه‌ها را فراموش نکنید؛ ترکیبی از آویشن، پودر سیر، فلفل سیاه، جوز هندی و کمی پاپریکا طعم لازانیا را چند برابر می‌کند. سوم، استفاده از گوشت چرخ‌کرده با پیاز داغ طلایی‌شده به همراه کمی رب گوجه سرخ‌شده، سس گوشت شما را عمیق‌تر و خوش‌عطرتر می‌سازد. چهارم، پنیر را فقط روی لازانیا نریزید؛ در لایه‌ها هم از ترکیب پنیر موزارلا و پارمزان استفاده کنید تا در هر گاز طعم کش‌دار و دلچسب پنیر حس شود. در نهایت، بعد از پخت لازانیا (چه در فر و چه در تابه)، حتماً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا استراحت کند؛ این کار باعث انسجام لایه‌ها و بهتر شدن برش و سرو آن می‌شود. با رعایت این نکات، لازانیای شما چیزی کمتر از رستوران‌های ایتالیایی نخواهد داشت!
